مشاوره انتخاب رشته تحصیلی در موسسه خوارزمی

تصمیم‌گیری درباره ی انتخاب رشته ی تحصیلی و شغل ، یکی از مهم ترین و سرنوشت‌سازترین موضوعات در زندگی هر فرد به حساب می‌آید .

امروزه پیچیدگی و دگرگونی دنیای کار ، سرعت فزآینده ی رشد تکنولوژی ، تقاضاهای روزافزون برای ورود به برخی مشاغل و نیاز به کسب دانش و مهارت ها با توجّه به تفاوت های فردی ، موجب برهم خوردن تعادل آموزش و بازار کار شده و مشکلاتی را در چگونگی هدایت استعدادها ، راهنمایی شغلی و تصمیم‌گیری حرفه‌ای به وجود آورده است .

از آنجا که یکی از اهداف تعلیم و تربیت در کنار دیگر اهداف ، تسهیل رشد حرفه‌ای و هدایت تحصیلی و شغلی افراد است و این هدف به ویژه در حیطه ی آموزش و پرورش و تا حدی آموزش عالی کشور قرار می‌گیرد ، لذا باید کوشش نمود تا این مهم به صورت سیستماتیک به اهداف از پیش تعیین شده ی خود برسد و راهنمایی تحصیلی- شغلی ، متناسب با ویژگی های فردی و نیازهای بازار کار حرکت کند .

تخصصان معتقدند نیروی انسانی : هوشمند ، با استعداد ، خلاّق ، با شخصیت ، آگاه ، سالم و متخصص ، شرط اساسی پیشرفت جامعه و دستیابی به بهره وری پایدار می باشد . به همین جهت شناخت ، پرورش و هدایت تحصیلی و شغلی صحیح این گونه نیروها ، مدّت هاست در دستور کار نظام های آموزشی کشورها قرار گرفته است و عدم توجّه به آن به ویژه در موقعیت های آموزشی ، به پرورش نیافتن یا نادیده گرفتن توانایی ها منجر می شود .

ضرورت انجام آزمون های روانشناختی در هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان :

آزمون سنجش و اندازه گیری هوش :                                 

عامل هوش با موفقیت تحصیلی و حرفه ای همراه است . بی توجّهی به این عامل ، ممکن است موجب انتخاب غلط و به تبع آن بی حوصلگی در تحصیل و بی علاقگی در احراز شغل شود . به کمک نتایج تفسیر آزمون سنجش و اندازه گیری هوش ، می‌توان افراد را در شش گروه : سرآمد – پُرهوش – باهوش – هوش بهنجار – هوش مرزی بالا و هوش ضعیف طبقه‌بندی کرد . همچنین با استفاده از سنجش و اندازه گیری هوش های چند گانه ، با شناخت تفاوت‌های فردی در یادگیری و آموزش توانمندی دانش آموزان از زاویه‌های گوناگونی مورد توجّه قرار گرفته می شود و با کاربرد شناخت این هوش قادر خواهیم بود فرصت‌هایی را برای یادگیری صحیح بر اساس نیازها ، علایق و استعداد دانش آموزان فراهم ‌سازیم . از این رو دانش آموزان به فعالیت‌های بیش تری می‌پردازند و به یادگیرندگانی تبدیل می شو‌ند که مدام درگیر امر یادگیری هستند و فعالانه در فرآیند آن شرکت می‌کنند و به تناسب آن هدایت تحصیلی و شغلی می شوند .

آزمون سنجش و اندازه گیری استعداد :

آزمون های استعداد ، روشی روانشناسانه ، جامع و کارآمد ارائه می دهد که با استفاده از آن ها می توان توانایی های را کشف کرده و بهترین و بیش ترین استفاده را از این توانایی ها به کار برد . این آزمون ها به این منظور طراحی شده اند که اطلاعات مفیدی از انواع مختلف هوش که به مهارت ها و مشاغل مختلف مرتبطند در اختیار بگذارند . پاسخ به تمام این آزمون ها نقاط ضعف و قوت را شناخته و باعث شناخت توانایی ها و راه به کارگیری آن ها می شود و نقاط ضعف را شناسانده و در عین حال نمی گذارد که کاستی ها باعث محدود و مقید کردن افراد شود و برای هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان ضروری به نظر می رسد .

آزمون سنجش و اندازه گیری خلاقیت :

خلاقیت از جمله متغیرهایی است که در فرآیند یادگیری و تعلیم و تربیت بسیار تاثیرگذار می باشد . از آن جا که از اهداف مهم آموزش و پرورش ، پرورش استعدادهای خلاق است ، توجّه به این توانایی دانش آموز و تأثیر آن بر فرآیند یادگیری و متغیرهای میانجی آن برای هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان ضروری به نظر می رسد .

آزمون سنجش و اندازه گیری شخصیت :

شخصیت فرد می‌تواند نقش مهمی در انتخاب شغل و به‌ طور کلی در زندگی حرفه‌ای او داشته باشد . تحقیقات گوناگون در زمینه ی ویژگی های شخصیتی و موفقیت تحصیلی و حرفه ای نشان داده است که ویژگی های شخصیتی با عملکرد تحصیلی و شغلی افراد همبستگی دارند و همسو نبودن ویژگی های شخصیت افراد با شغلی که دارند ، باعث شکست افراد در انجام دادن اثربخش وظایف شغلی شان می شود . لذا انجام آزمون سنجش و اندازه گیری شخصیت می تواند گام مؤثری در هدایت تحصیلی و شغلی افراد باشد .

آزمون سنجش و اندازه گیری رغبت تحصیلی و شغلی :          

رغبت ها یکی از قوی ترین و پایدار ترین بخش تفاوت های فردی و معمول ترین وسیله برای تطبیق فرد و محیط می باشد . مطالعات گوناگون مؤید این فرضیه اند که رغبت ها از جمله متغیرهایی هستند که در انتخاب رشته ی تحصیلی و شغلی بسیار تاثیرگذار می باشند و اختلاف در رغبت ها و یا فقدان آن ها ممکن است به دودلی و یا بی ثباتی در شغل منجر گردد . تحقیقاتی که اهمیت رغبت ها را در شغل یا انتخاب رشته مطالعه می کنند ، نشان می دهند ، برخلاف متغیر های روان شناختی دیگر ، مانند : توانایی و شخصیت ، از طرف فرد به رغبت توجّه بیش تر مبذول شده  است . رشته ی تحصیلی و مشاغل پشنهاد شده از نتایج آزمون سنجش و اندازه گیری رغبت تحصیلی و شغلی ، باعث می شود که افراد با تیپ شخصیتی مورد نظر در آن ها ، احساس رضایت تحصیلی و شغلی بیش تری پیدا کنند .

بدون تردید آرامش اولین شرط روان سالم است و در سایه ی آن می‌توان به شکل متعادلی به سایر امور زندگی و پیشرفت هم رسید . سلامت روانی به طور کلی برای اطلاق به کسی به کار می رود که در سطح بالایی از سازگاری و انطباق رفتاری و هیجانی قرار دارد . به کمک نتایج تفسیر آزمون سنجش و اندازه گیری سلامت عمومی ، می توان در هدایت تحصیلی و حرفه ای ، سلامت جسم و روح افراد را در نظر داشت .

آزمون سنجش و اندازه گیری پیشرفت تحصیلی :

ارزشیابی معتبر از پیشرفت تحصیلی ، فرایندی است که درباره ی عملکرد با ملاک های سنجیده و مشخصی به داوری می پردازد . اگر بخواهیم میزان معین رفتاری را که از فرآیند آموزش انجام شده بسنجیم و آن را در تصمیم گیری هدایت تحصیلی و شغلی منظور کنیم ، این امر مستلزم آن است که ارزش عملکرد دانش آموز را در رابطه با ملاک مشخصی تعیین کنیم . معمولاً برای سنجش رفتار و یا هرگونه تغییرات آموزشی از آزمون بهره می جویند ، لذا با مشاهده ی نمرات آزمون هر درس می توان میزان تناسب آن با رشته ی انتخابی دانش آموز را مورد قضاوت قرار داد .

نتیجه نهایی :

با توجّه به نتایج تحقیقات به دست آمده برآن شدیم تا با انجام آزمون های سنجش و اندازه گیری روانشناختی در زمینه های هوش – استعداد – خلاقیت – شخصیت – رغبت تحصیلی و حرفه ای – سلامت عمومی و بررسی پیشرفت تحصیلی ، مبادرت به راهنمایی تحصیلی و شغلی نموده و بر این مهم دست پیدا کنیم . به امید این که نتایج و تفسیر آزمون های سنجش و اندازه گیری روانشناختی در زمینه های یاد شده ، تأییدی باشد بر عملکرد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان که منطبق با قوانین ، شرایط و ضوابط ورود به رشته های تحصیلی دوره ی آموزش متوسطه و آموزش عالی و به تبع آن احراز یک شغل مناسب در جامعه است .